გაინტერესებთ, სად გადის ზღვარი ბავშვის ჭირვეულობასა და ისეთ სერიოზულ ნევროლოგიურ დაავადებას შორის, როგორიცაა "ძილის დარღვევა"? რამდენ ხანს უნდა ეძინოს თქვენს პატარას კონკრეტულ ასაკში? და საერთოდ, რა შემთხვევაში უნდა ეწვიოთ ბავშვთა ნევროლოგს? ძილი ორგანიზმის მოსვენებისა და აღდგენისთვის უმნიშვნელოვანესი პროცესია. ამ დროს ხდება როგორც გონებრივი, ასევე ფიზიკური ჯანმრთელობისთვის ხელშემწყობი პროცესები, მაგალითად: ისვენებს გულ-სისხლძარღვთა სისტემა სტრესისგან, გამომუშავდება ზრდის ჰორმონი, ორგანიზმი იღდგენს ენერგიას მომდევნო დღისთვის. რამდენი ხნის მანძილზე უნდა ეძინოს ჯანმრთელ ადამიანს? რა თქმა უნდა, გააჩნია რა ასაკის ადამიანზეა საუბარი. თუ ჩვილისთვის 14-16 საათიანი ძილი აუცილებლობას წარმოადგენს, პრაქტიკულად ჯანმრთელი, ზრდასრული ადამიანებისთვის 7-8 საათია საკმარისი. დეტალური ინფორმაციისთვის, შეგიძლიათ გაეცნოთ ცხრილს: სასიგნალო ნიშანი ბავშვებში ძილის დარღვევები ბავშვებში ორ კატეგორიად იყოფა: დისომნიად (არასაკმარისი ძილის სინდრომი, ნორმალური რუტინის დარღვევა და სხვა) პარასომნიად (რიტმული მოძრაობების დარღვევა, ღამის შიშები, კოშმარები, ძილში საუბარი და სხვა). პედიატრთან ან ნევროლოგთან ვიზიტი აუცილებელია, თუ ვლინდება შემდეგი ნიშნები: ხვრინვა; სუნთქვის შენელება/პაუზა ძილში; ჩაძინების გართულება; ძილის ხშირი შეწყვეტა ღამის განმავლობაში; ფხიზლად ყოფნის გართულება დღის მანძილზე; უენერგიობა/გაღიზიანებადობა დღის მანძილზე; ბრუქსიზმი (კბილების კრაჭუნი) ძილის დროს; უნებლიე შარდვა ძილის დროს (მოზრდილებში); შუადღის ძილის გამოტოვება (ჩვილებში); ძილში სიარული ან საუბარი; ძილში არაბუნებრივი მოძრაობები (მუშტების ან თავის ქნევა); დილას გაღვიძების/გამოფხიზლების გართულება და სხვა. რა შეიძლება გამოიწვიოს ძილის დარღვევებმა პირველ რიგში, ნორმალური გონებრივი და ფიზიკური განვითარების ჩამორჩენა. გარდა ამისა, ისეთი პრობლემები, როგორიცაა: იმპულსური ქცევები; უხასიათობა; გაღიზიანებადობა; მეხსიერების ჩამორჩენა; კონცენტრაციის დაქვეითება; ათვისების უნარის დაქვეითება; რეაქციის შენელება. უკეთესად ძილისთვის შეიმუშავეთ ძილის რეჟიმი - კონკრეტული დრო როცა თქვენი პატარა მიდის დასაძინებლად ან იღვიძებს. ეცადეთ, არ გადაუხვიოთ აღნიშნულ რუტინას არც შაბათ-კვირას; ჩაატარეთ ძილის წინ სარელაქსაციო რუტინა, მაგალითად ზღაპრის წაკითხვის ან თბილი შხაპის მიღების სახით; ნუ ივახშმებთ გვიან, რადგან საკვებით მიღებული ენერგიის მოზღვავება გაართულებს ჩაძინებას; ნუ მისცემთ პატარას კოფეინის შემცველ სასმელს (მაგ. ჩაი) ან საკვებს დაწოლამდე მინიმუმ 4 საათით ადრე; შექმენით ძილისთვის მაქსიმალურად კომფორტული გარემო (შეარჩიეთ სწორი ტემპერატურა, ზედმეტად ნუ ჩააბნელებთ ან გაანათებთ ოთახს, ნუ იქნება ხმაური); დაწოლამდე 1 საათით ადრე გამორთეთ მაღალი გამოსხივების მქონე გაჯეტები: ტელევიზორი, მობილური, კომპიუტერი; მაშინაც კი, თუ ბავშვს ძილის წინ მშობელთან განშორების შფოთვები აქვს, არ არის სასურველი ჩასაძინებლად გვერდით მიწოლა. აჯობებს, დამამშვიდებელი საუბარი და საყვარელი სათამაშოს თანხლებით ჩაძინება. და მაინც თუ პრობლემა უფრო კომპლექსურია და აქვეითებს ბავშვის განვითარების დონეს, აუცილებელია პედიატრთან დროული ვიზიტის დაგეგმვა, რათა განისაზღვროს ქცევით და ფიზიკური განვითარების ტემპი და საჭიროების შემთხვევაში, მკურნალობის პროცესში ჩაერთოს ნევროლოგი. ბავშვთა ასაკში ძილის დარღვევების იდენტიფიცირება საკმაოდ მარტივია. შესაძლოა მისი დადგენის საფუძველი გახდეს კითხვარი, რომელიც მშობელმა უნდა შეავსოს. კითხვები ეხება პატარას ძილის რეჟიმს, გართულებულ ჩაძინებებსა და ამ დროს არსებულ გუნება-განწყობილებებს. სამედიცინო ცენტრ "ციტოში" პატარებს ნევროლოგიურ დიაგნოსტიკას პედიატრიული განყოფილების კონსულტანტი, თსსუ-ს პროფესორი ნანა გელაძე, უტარებს. აქციეთ ჯანმრთელობაზე ზრუნვა ჩვევად!