პოლიომიელიტი მწვავე ვირუსული დაავადებაა, რომელიც ხასიათდება ზურგის ტვინის რუხი ნივთიერების დაზიანებითა და შედეგად კიდურებისა და სხეულის კუნთების დუნე დამბლის განვითარება
- დაახლოებით 5-10%-ში ვლინდება დაავადების განვითარების სიმპტომები
- არის 3 ფორმა აბორტული (გრიპის მაგვარი მიმდინარეობით) არაპარალიზური (ასეპტიური მენინგიტი) პარალიზური (სხვადასხვა სიმწვავით და აღდგენით)
- ვრცელდება დაბინძურებული საკვებითა და ნივთებით..
- 90%ში ასიმპტომურად მიმდინარეობს. 5%-ში-ცხელებით.1%-ში ასეპტიური მენინგიტით.1%ში 2-5 დღიანი ცხელების შემდეგ ვითარდება პარალიზური პოლიომიელიტი.
- პოლიომიელიტი საეჭვოა არაიმუნიზირებულ პირებში, (განსაკუთრებით ბავშვებში) ცხელებით,თავის ტკივილით,მენინგიზმით.
- დიაგნოზი ისმება კლინიკური ანამნეზით,თავზურგტვინის სითხის გამოკვლევით,იმგ და კტ-თი.ასევე ანტისხეულების ტიტრით და ვირუსის იზოლირებით ექსკრემენტებიდან. სინონიმები:
- მწვავე ეპიედემიური პოლიოიმელიტი (acute anterior poliomyelitis)
- ჰეინე-მედინის დაავადება - ბავშვთა მწვავე სპინალური დამბლა
- ინფანტილური პარალიზი
- პოლიო მიზეზები:
- პოლივირუსის, რომელიც მიეკუთვნება ენტეროვირუსების გვარსა და პიკორნავირუსების ოჯახს. ხელშემწყობი ფაქტორები:
- განვითარებად ქვეყნებში დაავადების გავრცელების მიზეზი შეიძლება იყოს ვაქცინის დეფიციტი და არასრულფასოვანი იმუნიზაცია.
- ღარიბი სოციალურ ეკონომიური სტატუსი.
- ხანდაზმული ასაკი თუ არ არის იმუნიზირებული
- ორსულობა
- ახლადჩატარებული ტონზილექტომია
- დაზიანებული B ლიმფოციტები. ასაკი:
- 5წლამდე - 20-40წელი ძირითადად. სქესი:
- მამრობითი>მდედრობითი გავრცელება: აღდგენა და ლეტალობა:
- საშუალოდ 2-6თვეში
- ვაქცინამდელ პერიოდში ლეტალობა იყო 5-7%
- ლეტალობას ძირითადად ადგილი აქვს პირველ 2კვირის განმავლობაში
- ბულბალური პოლიომიელიტის დროს სიკვდილიანობა შეიძლება იყოს 50%-ზე მეტ შემთხვევაში პოსტპოლიომიელიტური სინდრომი
- ადგილი აქვს მწვავე დაავადებიდან საშუალოდ 27წლის შემდეგ
- დაზიანებული კუნთთა ჯგუფის ფუნქციური გაუარესება
- ტიპიური ეტაპობრივი გაუარესება კლინიკური სურათი:
მწვავე, პროგრესირება, ასიმეტრია, პროქსიმალური მოტორუოლი ნეირონების სისუსტე, თანდათანობით გაუარესება ზემო სასაუნთი გზები მოვლენებისა და ცხელების პროდრომის შემდეგ. ნაკლებად მნიშვნელოვანია ბულბარული მუსკულატურის შეზღუდვა. სიმპტომები:
აბორტული პოლიომიელიტი-არასპეციფიური დაავადებაა, გვხვდება 4-8%-ში. კლინიკურად მსგავსია ვირუსული ინფექციებისა და გაივლის 1-2დღეში. დამახასიათებელია:
- ყელის ტკივილი
- დაბალი ცხელება
- თავის ტკივილი
- საერთო სისუსტე
- ანორექსია
- ღებინება
- მუცლის ტკივილი
- ყაბზობა
ასეპტიურ მენინგიტი ვითარდება დაინფიცირებულ ადამიანთა 1-5%-ში და გაივლის 5-10დღეში: დამახასიათებელია: ჩამოთვლილ სიმპტომებს დამატებული
სრული ინფორმაცია იხილეთ ქვემოთ მოცემულ ბმულზე გადასვლით.